Maziwa ya matiti ya binadamu ni maziwa yanayotolewa na mamaBinadamu ili kumnyonyesha mwanawe Maziwa haya hutoa chanzo msingi cha lishe kwa 0}watoto wanaozaliwa kabla ya wao kupata uwezo wa kula na kufungua vyakula vingine, watoto wachanga wakubwa kidogo na wenye umri kadri wananaweza kuendelea kunyonyeshwa.
Njia ya kawaida zaidi ya kupata maziwa ya mama ni ile ya mtoto kunyonya kutoka kwa mama yake mwenyewe lakini maziwa yanaweza kukamuliwa na kisha akanyeshwa kupitia chupa, kikombe na / au kijiko, mtindo wa nyongeza matone, na tubu ya nasogastiriki. maziwa yanaweza kutolewa na mwanamke ambaye si mama ya mtoto,aidha kupitia msaada wa maziwa yaliyokamuliwa(kwa mfano kutoka benki ya maziwa), au wakati mwanamke anapomnyonyesha mtoto ambaye si wake kwa matiti yake - hii hujulikana kama mama wa kunyonywa.
Shirika la Afya Duniani linapendekeza kunyonyesha pekee kwa miezi sita ya kwanza ya maisha, vyakula vizito huanzishwa mnamo umri huu hatua kwa hatua wakati ishara ya utayari huonyeshwa. kunyonyesha kama nyongeza hupendekezwa mpaka umri wa angalau miaka miwili, au kwa muda mrefu jinsi mama na mtoto wanataka.
Kunyonyesha inaendelea kutoa manufaa katika na baada ya kipindi cha utoto. Faida hizi ni pamoja na kupunguzwa kwa dari hatari ya kifo cha ghafla kwa watoto wachanga (SIDS), inaongeza akili, inapunguza uwezekano wa kuambukizwa ugonjwa wa katikati mwa sikio, homa, na viini vinavyolete homa, hupunguza uwezekanno wa kupata baadhi ya saratani kama vile sarateni ya damu kwa watoto lukemia, kupunguza hatari ya mwanzo wa ugonjwa wa kisukari wa mtoto, hupunguza hatari ya pumu na ezema, hupunguza matatizo ya meno, Hupunguza hatari ya fetma baadaye katika maisha, na hupunguza uwezekano wa kupata matatizo ya kisaikolojia.
Kunyonyesha pia hutoa manufaa ya kiafya kwa mama. Husaidia uterasi katika kurejea hali yake ya kawaida kabla ujauzito na hupunguza kuvuja damu baada ya kuzaa, pia husaidia mama kurudi kwa uzito wake kabla ya ujauzito. Kunyonyesha pia hupunguza hatari ya saratani ya matiti baadaye katika maisha.
UZALISHAJI
Kuna sababu nyingi kwa nini mama hawezi kutoa maziwa ya kutosha. Baadhi ya sababu za kawaida ni ukosefu wa kia(yaani mtoto huwa haunganishwi kwa ufanisi na titi),hakuna uuguzi au kusukuma kwa kutosha kukidhi ugavi, dawa fulani (zikiwemo dawa za mpango wa uzazi ambazo huwa na istrogeni. ugonjwa, na kuishiwa na maji mwilini. Sababu isiyotambulika ni sinduromu yaSheehan, pia inajulikana kama postpartum hipopituitarisimu ya baada ya kuzaa, ambayo huhusishwa na upungufu wa prolakitini, hii hutatuliwa kwa uingizwaji wa homoni. ukosefu wa chakula kwa mama ni tatizo kubwa kwa wanawake katika nchi zinazoendelea, sababu ikiwa ni kuwa wanawake hawa mara nyingi hawawezi kuzalisha maziwa
Kiasi cha maziwa kinachotolewa hutegemea ni mara ngapi mama hunyonyesha na/au kusukuma maziwa, mama anayenyonyesha mtoto wake zaidi au kukamua,ndivyo anavyotoa maziwa zaidi. Ni jambo la manufaa kunyonyesha kwa mahitaji - nyonyesha wakati mtoto anataka badala ya kufuata ratiba. Kama ni kukamua, pampu ya umeme ya gradi ya juu husaidia mama ili dakti zote zichochewe. Baadhi ya akina mama hujaribu kuongeza ugavi wa maziwa yao kupitia njia zingine - kwa kuchukua mmea wa fenugreek, ambao umetumika kwa mamia ya miaka kuongeza upatikanaji (chai ya" maziwa ya mama" huwa na fenugreek pamoja na mimea nyingine yenye kuongeza ugavi), pia kuna dawa nyingine ambazo zimependekezwa zinazoweza kutumika, kama vile Domperidone( matumizi yasiyo bandikwa) na Reglan dawa zenye kuongeza ugavi wa maziwa hujulikana kama galaktagogu.
MUUNDO
Wakati wa siku za kwanza chache baada ya kujifungua matiti hutoa kolostramu. Hii ni maji mepesi ya rangi ya manjano ambayo ni maji yale yale yanayoka kwa matiti wakati wa ujauzito. Ina idadi nyingi ya protini na kingamwili ambazo hutoa kinga kwa mtoto (mfumo wa Mtoto wa kinga huwa haujakomaa vikamilifu wakati wa kuzaliwa). kolostramu pia husaidia mfumo wa mtoto kufungua chakula kukua na kufanya kazi vizuri.
Baada ya 3-4 siku matiti itaanza ktoa maziwa ambayo ni membamba, majimaji, na tamu. Hii humaliza kiu ya mtoto na inatoa protini, sukari, na madini mtoto anahitaji. baada ya muda maziwa hubadilika na kuwa nzito na kremi. Hii hushibisha mtoto.
maziwa ya kwanza, maziwa ambayo hutolewa mwanzo wa kunyonyesha, ni majimaji, ina kiwango cha chini cha mafuta na kiwango cha juu cha kabohidreti ikiwa ni cha kadri ya juu ikilinganisha na maziwa ya mwisho yaliyo na kremi ambayo hutolewa kama kunyonyesha kunavyoendelea. titi haliwezi kamwe kweli "kuishi" kwani utoaji wa maziwa ni mchakato wa kibiolojia ambao huendelea.
Kiwango cha Imunoglobilini A (IgA) katika maziwa bado huwa juu kutoka siku 10 hadi angalau baada ya miezi 7.5 baaada ya kuzaa.
Maziwa ya binadamu yana 0.8% hadi 0.9% protini, 4.5% mafuta, 7.1% kabohidreti na 0.2%(madini). kabohidarati hasa ni laktosi; lakstosi- oligasakaride kadhaa zimetabilika kuwa vipengele nadra. kipengele cha Mafuta kina trigiliseride ya palmitiki maalum na asidi ya oleiki (OPO trigiliseride) na pia kiasi kikubwa kabisa cha lipidi na vifungo trans (ona: mafuta trans)ambayo yametambulika kuwa na manufaa ya afya. Kuna asidi za vaseniki na asidi za linolekiic asidi zilizobadilishwa(CLA) huwa na hesabu ya hadi 6% ya mafuta ya maziwa ya binadamu
Protini kuu ni kaseini (homologasi khadi bovini beta kaseini), alfa-laktalibumini, laktoferini, IgA, lisozimu na albumini seramu. Katika mazingira ya asidi kama tumbo, alfa-laktalibumini hueneza katika aina tofauti na kufunga asidi ya oleiki kuunda kipande tata kiitwacho Hamletambacho huua seli za kukua kwa uvimbe. Hii ni dhana ambayo imedhaniwa kuchangia katika ulinzi wa watoto wanaonyonyeshwa dhidi ya saratani.
kompaondi zisizo na protini na zilizo na nitrojeni,inayounda hadi 25% nitrojeni ya maziwa huwa na urea, asidi ya uriki kiriatine asidi za amino na nukleotidi. maziwa ya matiti ina tofauti za sikadiani, baadhi ya nukliotidizina akorofesi wakati wa usiku, kwa wengine wakati wa mchana.
maziwa ya mama imeonyeshawa kutoa aina ya endokanabinoidi (navapisha asilia ambayo husisimua bangi), 2-Arachidonoyili gliseroli.
Ingawa sasa imependekezwa karibu kote ulimwenguni, katika baadhi ya nchi katika miaka ya 1950 swala lakunyonyesha lilipitia kipindi pale lilionekana kama mtindo hafifu na matumizi ya formula ya mtotoikawa inazingatiwa zaidi kuliko maziwa. Hata hivyo, kwa sasa imetambuliwa ulimwenguni kote kwamba hakuna formula ya kibiashara ambayo inaweza kulinganishwa na maziwa ya mama. Mbali na kiasi sahihi cha kabohidirati protini na mafuta, maziwa pia hutoa vitamini,madini enizime za kutuliza tumboni na homoni - mambo haya yote mtoto anayekua huhitaji. maziwa ya matiti pia ina kingamwili na limufositi kutoka kwa mama ambazo humsaidia mtoto kupinga maambukizi. kazi ya maziwa ya mama ya kinga hutegemea mtu binafsi, kama mama, kupitia njia ya kumshika na kumhudumia mtoto,huja kuwasiliana na pathogeni ambazo hutawala mtoto na hivyo basi mwili wake hutengeneza kingamwili sahihi na chembechembe za kinga.
Wanawake ambao wananyonyesha wanatakiwa kushauriana na daktari wao kuhusiana na dutu ambazo zinaweza kwa bahati mbaya kupitishwa kwa mtoto kupitia maziwa, kama vile pombe, virusi (HIV au HTLV-1) au dawa.
wanawake wengi ambao hawanyonyeshi hutumia formula ya watoto wachanga, lakini maziwa ambayo hutolewa na wanaojitolea kwa benki za maziwa ya binadamu yanaweza kupatikana kwa amri ya daktari katika baadhi ya nchi.
UHIFADHI WA MAZIWA YALIMINYWA
maziwa yaliyominywa yanaweza kuhifadhiwa kwa ajili ya matumizi
ya baadaye. Inapendekezwa kwamba maziwa hayo kuhifadhiwa katika vyombo vyenye
pande ngumu na mihuri isiyopitisha hewa. kuna baadhi ya mifuko ya plastiki
ambayo imeubuniwa hasa viwandani kwa ajili ya uhifadhi wa maziwa iliyominywa,
imeundwa kwa vipindi vya uhifadhi wa zaidi ya masaa isiyopungua 72 - nyingine
inaweza kutumika kwa muda wa miezi 6 kama ikiwa imehifadhiwa kwa barafu. kiasi
ya muda yanaweza kuhifadhiwa kwa ajili ya matumizi salama kwa watoto katika
makao ya nyumbani imetolewa katika jedwali hili.
YAKILINGANISHWA NA MAZIWA MENGINE
maziwa ya ng'ombe haina vitamini E vya kutosha, chuma, au asidi za mafuta muhimu ambayo inaweza kufanya watoto wanaopewa maziwa ya ng'ombe kuwa na upungufu wa damu. maziwa ya ng'ombe pia ina kwa wingi protini sodiamu, na potasiamu ambayo inaweza kuweka mnachuja juu ya mafigo ya mtoto anayekomaa. kwa kuongeza, protini na mafuta katika maziwa ya ng'ombe huwa ni ngumu kwa mtoto kufungua na kunyonya kuliko wale wanaonyonyeshwa maziwa ya mama. maziwa iliyo geuka kuwa mvuke inaweza kuwa rahisi zaidi kwa kufungua kutokana na usindikaji wa protini lakini bado yana lishe duni. idadi muhimu ya watoto wadogo huwa na mzio kwa moja au zaidi ya vipengele vya maziwa ya ng'ombe, mara nyingi zaidi ni protini zilizomo katika maziwa ya ng'ombe. Matatizo haya yanaweza pia kuathiri formula ya watoto formula inayotokana na maziwa ya ng'ombe.
MATUMIZI
MBADALA YA MAZIWA
Mbali na kutoa chakula muhimu kwa watoto maziwa ya mama, yaani, maziwa inayotolewa kwa matiti, ina idadi mahsusi ya matumizi ya kithamani, hasa matumizi kama dawa, kwa watoto na watu wazima. Imekuwa ikitumika kidawa kwa maelfu ya miaka. Tabia ya aniti bakteria na uponyaji wa maziwa ya mama mara nyingi hupuuzwa, hata kwa akina mama wanaonyonyesha wenyewe. Maziwa ya mama , kama yatakamuliwa na kuhifadhiwa vizuri, ni suluhisho tasa na yanaweza kutumika kwa njia za aina mbalimbali ili kukuza uponyaji na kusafisha majeraha. Maziwa ya matiti ina kingamwili{za nguvu na antitokisini ambazo watu wengi wanaamini hukuza uponyaji na afya bora kwa ujumla. Hata hivyo, maziwa haya hukosa uwezo wa kinga dhidi ya magonjwa kama mama anayenyonyesha ameambukizwa na aina ya maradhi ya kuambukiza kama vile HIV na magonjwa mbalimbali ya bakteria kama kunndi Bsterepokokasi, kwani maziwa ya matitit yanaweza kusambaza magonjwa haya kwa watoto na watu wengine.
maziwa ya matiti imetumika kama dawa nyumbani kwa maradhi madogo, kama vile kiwambo, kuumwa na wadudu na miiba, ugonjwa wa ngozi wa kuwasiliana, na majeraha ya kuambukizwa, majeraha ya kuchoma. maziwa ya matiti pia imetumiwa kwa matumizi mengine kuongeza mfumo wa kinga wa watu wajonjwa ambao wana gasitoroentriritisi homa, [[homa ya baridi, niumonia nk, kwa sababu ya sifa zake za kukinga maradhi. Hata hivyo, maziwa yasiwahi kuonwa au kufasiriwa kama "tiba kamilifu." Baadhi ya wataalamu wa matibabu wanaamini kwamba maziwa yanaweza Sukutua apopotosisi katika aina fulani za seli za kansa, hata hivyo, utafiti na ushahidi zaidi unahitajika katika sehemu hii ya matibabu ya kansa.
Miongoni mwa watu wachache, ikiwa ni pamoja na mwenyeji wa mkahawa Hans Lochen wa Uswisi, wametumia maziwa ya matiti ya binadamu, au angalau kutetea matumizi yake , badala ya maziwa ya ng'ombe katika bidhaa za maziwa na mapishi ya chakula . Tammy Frissell-Deppe, mshauri wa familia alishughulikia uchunguza maalum katika uzazi wa kupendana, alichapisha kitabu, jina A Breastfeeding Mother's Secret Recipes, kikitoa mkusanyiko mrefu wa maelezo ya resipe za vyakula na vinywaji vilivyo na maziwa ya binadamu. shirika la haki za wanyama linalojulikana kama {1PETA{/1} liliibua swala tata lililoleta upinzani wakati lilitoa wito kwa kampuni ya maziwa ya ng'ombe badala ya kutumia maziwa ya ng'ombe kutengeza bidhaa ya barafu ya krimi watumie maziwa ya binadamu kama njia ya kuzuia dhuluma dhidi ya mifugo. Maziwa ya binadamu haitolewi na kusambazwa kikampuni au kibiashara, kwa sababu matumizi ya maziwa ya binadamu kama chakula cha maziwa au kingo mapishi ni jambo linalozingatiwa kama la ajabu na kuonekana kama jambo duni miongoni mwa tamaduni nyingi duniani, wengi hawakubaliani na mazoezi ya namna hii, kwani haijawahi kukubalika sana kihistoria. hali hii ya kukosekana kwa kukubali kimsingi ni kutokana na maadili ya kijamii na nguvu za maadili ya dini.
Hatua za kuunda sabuni kutokana na maziwa ya matitu pia zimefanywa, wale ambao wanatumia sabuni hiyo hudai kwamba ufanisi wake kama chombo cha kusafisha ni mkubwa kuliko, au sawa, na ile ya ssabuni za jadi.
KUPITISHWA KWA DUTU ZISIZOHITAJIKA
mbali na hatari ya
dutu kupelekwa kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto kupitia maziwa ya matiti,
kunyonyesha kuna faida zaidi kuliko formula za mtoto mchanga, na, ila wachache,
shirika la WHO linapendekeza kunyonyesha pekee kwa miezi 6 ya kwanza ya maisha.
seli za kotoa
kuzalisha maziwa ndizo hukubali madawa kupenya kwa urahisi wakati wa wiki ya
kwanza baada ya kuzaa./0} breastfeedingbasics.org.
sifa za madawa ambazo
huongeza taka katika maziwa ni pamoja na:
- si Utegili unaoufunga protini
- isiyo na chumvi
- Masi iliyo na uzito mdogo
- umumunyifu wa Lipidi kuliko umumunyifu wa maji
- alkali dhaifu kuliko asidi dhaifu
Dawa huhamishwa kutoka
Utegili wa damu hadi seli za daktali kufikia maziwa kupitia njia ya kueneza au
usafiri hai. njia ya mwisho huweza kusababisha ukolezi wa juu wa dawa ya kulevya
katika maziwa zaidi kuliko ya Utegili wa mama.
Kiasi cha madawa mengi
ya kulevya katika maziwa ni kisichozidi 2% ya jumla ya dozi iliyomezwa.
MADAWA
madawa ambayo
yamezingatiwa salama kulinda yaliyomo katika maziwa ni:
- Aspirini
- Acetaminofeni
- Antibiotiki nyingi isipokuwa zile za kawaida kama vile fuluoroquinolonesi (km siproflozasini,, moxiflozasini, na dawa zingine zinazofanana zinazotumiwa kutibu magonjwa mbalimbali ikiwa ni pamoja na yale ya njia ya mkojo na njia ya upumuaji) njia, madawa ya salfa (km salfamethozizole), tetracsaklini (km minocsaklini, doksisiklinie), na chloramophenikoli
- Antihistamini (mzio na maandalizi ya baridi)
bado, ushauriano na
mtoa huduma ya afya ni busara kwa mwanamke anayenyonyesha kabla ya kuanza
kutumia dawa yoyote.
baadhi ya dawa
yanayohitaji tahadhari ni:
- dawa za kuharisha
- madawa ya pumu yaliyo na theofiline
- madawa ya Sedativu (kwa mfano, Valiumu na phenobaribitali)
Pombe na kafeini ni
salama kama zitachukuliwa kwa kiasi kidogo. Nikotini, kwa upande mwingine,
hupitishwa kwa mtoto kupitia maziwa ya matiti na inaweza kusababisha matatizo
makubwa ya kimatibabu.
Dawa ambazo ni hatari
kwa mtoto mchanga anayenyonyeshwa, na ni lazima ziepukwe kama inawezekana, ni:
- Atropini
- Madawa ya hiperithoyoroidismu
- madawa ya kutibu Kansa kemotherapi
- Tetrasikini s
- kiloramefekoli/0}
- Iodide
- Resepini
- madawa ya kulevya
- Lithiamu
- maandalizi ya radiokitivi
- maandalizi ya ergoti
Kama haiwezekani
kuepukika au kupewa mbadala kwa sababu za kimatibabu,kunyonyesha lazima
kukomeshwe kwa muda mfupi.
matumizi ya muda mrefu
ya dawa zifuatazo lazima kufanywe tu chini ya usimamizi wa moja kwa moja wa
daktari:
- Steroidi
- madawa ya kupanga uzazi yenye homoni
- Sedativu
- Diuretiki
- Anticonvulasanti
VICHAFUZI MAZINGIRA
vichafuzi mazingira vinavyopatikana katika maziwa kwa kawaida huwa havina madhara, na lazima kuzingatiwa tu wakati hali ya kiwango cha mazingira ni cha juu. kwa kuongeza kumekuwa na kupungua kwa viwango vya mazingira, hii imesababisha upungufu wa viwango vya maziwa. vichafuzi ambavyo huzingatiwa zaidi ni0}dawa za kuua vidudu, zebaki kikaboni na ledi. DDT na dieldrini haiepukiki, pia inaweza kuonekana katika formula za watoto wachanga. Dawa za kuua vidudu na zingine zenye dutu sumu bioakumulati, yaani viumbe juu juu ya mnyororo wa chakula huzifadhi zaidi katika mafuta yao ya mwili. Hili ni suala hasa kwa mnyama Inuit ambaye chakula chake tangu jadi kimekuwa ni nyama. Masomo yanaendelea kuangalia madhara ya bifenili iliyo na kilorini nyingi na vichafuzi kikaboni katika mwili, maziwa ya mama ya mnyama Inuit yana idadi ya kiajabu ya kompoundi sumu.
MATUMIZI YASIYOKUWA YAKAWAIDA
[[Hispania|mfalme wa Hispania mfalme Alfonso XIII alitembelea mkoa wa Las Hurdes]] katika mwaka wa 1922 ili kuonyesha umuhimu wa cheo hicho. Mfalme na wasindikizaji wake walishi katika mahema ya kijeshi yaliyopandwa karibu na mji wa Casares de las Hurdes. katika ziara ya mfalme kisa cha ajabu kilifanyika: mkuu wa kijiji , alikuwa na wasiwasi kwamba mfalme alikuwa na wasiwasi kwamba mfalme alikuwa anakunywa tu kahawa nyeusi (matokeo ya wasaidizi wa mfalme kutoamini ubora wa maziwa ya kawaida kulingana na hali ya usafi katika kijiji hicho) walimpelekea kijagi kidogo cha maziwa huku wakisema, "amfalme mtukufu kuwa na uhakika kwamba maziwa haya ni ya kuaminika kabisa kabisa," ambayo yalikuwa ni maziwa ya matiti kutoka kwa kutoka mke wake ambaye alikuwa amajifungua hivi karibuni. Mfalme alikuwa na ufahamu wa ukweli huu tu baada ya kunywa 1}Café con leche yake.
utafiti ya awali yanaonyesha kwamba maziwa yanaweza kusukutua apoptosisi0} katika aina fulani za seli za kansa. Watu wazima na matatizo ya GI na wapokeaji wa sehemu za mwili wanaweza pia kufaidika na nguvu ya kukinga majomjwa maziwa ya matiti ya binadamu.
Katika Costa Rica, kumekuwa na majaribio ya kuzalisha jibini na mtomoko kutoka kwa maziwa ya binadamu limeshughulikiwa kama njia mbadala ya kupunguza kunyonyesha mtoto.
mwenyeji wa mkahawa mwenye utata huko Uswisi ameunda menu, msingi wake ukiwa ni vyakula vilivyopikwa ndani ya maziwa ya matiti ya binadamu
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni